Jak przygotować się do kursu Basic Nitrox? Przewodnik dla początkujących
Dla wielu nurków kurs podstawowy to dopiero rozgrzewka. Kolejnym, bardzo logicznym krokiem jest kurs Basic Nitrox – szkolenie, które pozwala bezpiecznie korzystać z mieszanek wzbogaconych w tlen (najczęściej do 40%). Brzmi poważnie, ale w praktyce to świetne narzędzie, które może wydłużyć Twoje nurkowania rekreacyjne i poprawić komfort pod wodą. Zanim jednak zapiszesz się na kurs, warto dobrze się przygotować.
Co to w ogóle jest Nitrox?
W największym skrócie: Nitrox to mieszanka gazowa, w której jest więcej tlenu, a mniej azotu niż w zwykłym powietrzu. Najpopularniejsze mieszanki rekreacyjne to np. EAN32 (32% tlenu) i EAN36 (36% tlenu). Co z tego wynika?
- mniej azotu – wolniej zbliżasz się do limitów bezdekompresyjnych,
- możliwość dłuższych nurkowań w typowych, rekreacyjnych głębokościach,
- często lepsze samopoczucie po serii nurkowań (mniej „zmęczenia azotowego”).
Brzmi świetnie, ale pojawia się też druga strona medalu – ograniczenia głębokości ze względu na wyższe stężenie tlenu. I właśnie po to jest kurs – żeby nauczyć się liczyć i stosować te zasady w praktyce.
Wymagania wstępne – kto może zrobić kurs Basic Nitrox?
Dokładne wymagania zależą od organizacji szkoleniowej, ale w praktyce wygląda to podobnie:
- musisz mieć ukończony podstawowy kurs nurkowy (np. OWD lub odpowiednik),
- dobrze, jeśli masz już kilka nurkowań po kursie – lepiej skupić się na nowej wiedzy, a nie na walce z pływalnością,
- brak przeciwwskazań zdrowotnych do nurkowania.
Jeśli masz świeży certyfikat i zastanawiasz się, czy to nie za wcześnie – odpowiedź często brzmi: to właśnie dobry moment. Znajomość Nitroxu przydaje się szybko, szczególnie jeśli planujesz wyjazdy nurkowe i więcej niż jedną serię nurkowań dziennie.
O czym jest kurs Basic Nitrox?
Wbrew temu, co sugeruje nazwa, to nie jest kurs „dla chemików” ani wykład z fizyki jądrowej. Zakres tematyczny obejmuje przede wszystkim:
- podstawy fizjologii – jak tlen i azot działają na organizm pod wodą,
- pojęcie maksymalnej głębokości operacyjnej (MOD),
- planowanie nurkowań z użyciem Nitroxu (tabele, komputer nurkowy),
- analizę mieszanki w butli i poprawne oznaczanie sprzętu,
- zasady bezpieczeństwa i ograniczenia wynikające z podwyższonego stężenia tlenu.
Po kursie masz wiedzę i uprawnienia, aby nurkować rekreacyjnie z wykorzystaniem mieszanek Nitrox (zwykle do 40% tlenu – to standard w programach typowo rekreacyjnych).
Jak przygotować się teoretycznie?
Żeby kurs Basic Nitrox był przyjemnością, a nie stresem przed testem, warto:
- odświeżyć sobie podstawy z kursu podstawowego – zwłaszcza prawo ciśnień i działanie gazów pod wodą,
- przeczytać materiały szkoleniowe, które udostępni szkoła przed kursem (książka, e-learning),
- zapisać pytania, które przychodzą Ci do głowy – łatwiej je omówić na zajęciach teoretycznych.
Dobre szkoły nurkowania nie zostawiają kursanta samego z suchą teorią. Instruktor tłumaczy wszystko „po ludzku”, na przykładach z praktyki, a nie tylko z tabel.
Jak przygotować się sprzętowo?
Do kursu Basic Nitrox nie potrzebujesz od razu pełnego zestawu „pro” pod mieszanki gazowe, ale kilka rzeczy warto ogarnąć:
- komputer nurkowy – najlepiej taki, który obsługuje Nitrox (większość nowych modeli tak ma),
- własna maska, płetwy, automat – jeśli już je masz, to świetnie; jeśli nie, możesz korzystać ze sprzętu szkoły,
- notatnik lub aplikacja – przyda się do zapisywania ustawień, planów nurkowania, MOD itd.
Jeśli dopiero kompletujesz sprzęt, możesz skorzystać z doradztwa instruktora – np. w szkole i sklepie prowadzonym przez
JagnaBlue. Łatwiej od razu kupić komputer, który ma sens pod Nitrox, niż wymieniać go po jednym sezonie.
Jak wygląda przebieg kursu Basic Nitrox?
Typowy kurs składa się z:
- części teoretycznej – wykłady, omówienie materiału, ćwiczenia z tabelami / komputerem,
- ćwiczeń z analizą mieszanki – uczysz się, jak sprawdzić zawartość tlenu w butli,
- omówienia planowania nurkowań – limity, bezpieczeństwo, procedury.
W wielu programach kurs Basic Nitrox można zrealizować nawet w formie kursu „suchym” (bez nurkowań) – liczy się wiedza i umiejętność planowania. Dużo szkół jednak zachęca, żeby kurs połączyć z realnymi nurkowaniami na Nitroxie, bo teoria wtedy po prostu lepiej „siada”.
Najczęstsze mity o Nitroxie
Krąży sporo półprawd i mitów, np.:
- „Nitrox jest tylko dla zaawansowanych” – nieprawda, to kurs na poziomie rekreacyjnym, dostępny zaraz po stopniu podstawowym,
- „Na Nitroxie schodzi się głębiej” – w praktyce wręcz odwrotnie, ogranicza Cię MOD, czyli maksymalna głębokość dla danej mieszanki,
- „Nitrox jest niebezpieczniejszy” – jak wszystko w nurkowaniu, jest bezpieczny, jeśli wiesz, co robisz i przestrzegasz zasad.
Kurs ma właśnie zbudować tę wiedzę i zdrowe nawyki, zamiast opierania się na „zasłyszanych opiniach z łodzi”.
Gdzie zrobić kurs Basic Nitrox?
Warto wybrać szkołę, która:
- regularnie prowadzi kursy Nitrox, a nie „raz na kilka lat”,
- ma instruktorów z praktycznym doświadczeniem w nurkowaniu na mieszankach,
- potrafi połączyć kurs z realnym planem rozwoju nurka (kolejne stopnie, wyjazdy, dalsze szkolenia).
Przykładem takiej szkoły jest JagnaBlue, która obok kursów podstawowych prowadzi również szkolenia specjalistyczne, w tym kurs Basic Nitrox, oraz orga_